Leczenie endodontyczne – ostatnia deska ratunku przed usunięciem zęba

8 października, 2024

Podziel się z innymi:

„Ostatnia deska ratunku” – to określenie, które najlepiej oddaje istotę leczenia endodontycznego zębów. Co to jest endodoncja, jakie są wskazania do tego typu leczenia, jakie narzędzia się do niego wykorzystuje i jak wygląda zabieg krok po kroku?

Dbanie o stan zdrowia jamy ustnej i zębów jest obecnie na znacznie lepszym poziomie niż jeszcze kilka dekad temu, a świadomość w tym temacie wciąż rośnie. Jak wykazały badania przeprowadzone w 2014 roku wśród Amerykanów w średnim i starszym wieku: „Stały wzrost oczekiwań życiowych sprawia, że życzeniem coraz większej grupy pacjentów jest jak najdłuższe zachowanie zębów naturalnych.”[1]

Nowoczesna stomatologia wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom. Coraz lepsza wiedza i wciąż rozwijane kompetencje stomatologów, a także zaawansowany technologicznie sprzęt, pozwalają dziś na ratowanie zębów, które kiedyś kwalifikowałyby się już tylko do usunięcia.

[1] Źródło: Wu B, Hybels C, Liang J, Landerman L, Plassman B. Social stratification and tooth loss among middle-aged and older Americans from 1988 to 2004. Community Dent Oral Epidemiol 2014;42:495-502.

Leczenie endodontyczne – na czym polega?

Co to jest endodoncja? Pod tą fachową nazwą kryje się znane chyba wszystkim leczenie kanałowe zębów. Przeprowadza się je, kiedy mamy do czynienia z nieodwracalnym zapaleniem miazgi zębowej, które najczęściej jest wynikiem głębokiej próchnicy, może się też jednak zdarzyć z innych przyczyn np. z powodu urazu mechanicznego zęba.

Zazwyczaj zapalenie miazgi objawia się silnym bólem, niemniej jednak bywa i tak, że Pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości, a problem wychodzi na jaw dopiero podczas badania radiologicznego. W przypadku ubytków próchnicowych bakterie rozprzestrzeniają się po całym systemie kanałowym zęba, powodując stan zapalny. Istotą leczenia kanałowego jest więc dokładne oczyszczenie i dezynfekcja, a następnie szczelne wypełnienie kanałów.

Kanały wewnątrz zęba tworzą system, którego budowa może być względnie prosta lub mocno skomplikowana.

Leczenie endodontyczne nie należy do prostych zabiegów. Kanały wewnątrz zęba tworzą cały system, który w zależności od indywidualnych uwarunkowań może być względnie prosty lub bardzo rozbudowany – pełen zawiłości, wąskich i zakrzywionych przestrzeni. Ich dokładne oczyszczenie wymaga bardzo dużej precyzji i staranności, dlatego też zajmują się tym jedynie odpowiednio wykwalifikowani lekarze endodonci.

Jakie są wskazania do leczenia endodontycznego zębów?

Jeśli w zębie doszło do nieodwracalnego zapalenia miazgi, leczenie endodontyczne jest jedyną szansą, aby uchronić go przed usunięciem. Zanim jednak lekarz przystąpi do zabiegu przeprowadza dokładne badanie wewnątrzustne oraz tomografię komputerową, które pozwalają mu przeanalizować wszystkie “za i przeciw”.

Leczenie kanałowe można przeprowadzić jedynie wtedy, jeśli dany ząb da się odbudować kompozytem i/lub porcelaną. To bardzo ważne, ponieważ wypełnienie kanałów musi zakończyć się założeniem szczelnej i mocnej odbudowy, inaczej do środka mogłyby się dostać bakterie z jamy ustnej, powodując ponowną infekcję.

Doświadczony endodonta, dysponujący odpowiednim sprzętem jest w stanie oczyścić nawet bardzo skomplikowane sieci kanałów.

Sama budowa systemu kanałowego, nawet bardzo skomplikowana, nie jest natomiast przeciwwskazaniem do zabiegu. Doświadczony endodonta, dysponujący odpowiednim sprzętem jest w stanie oczyścić i wypełnić nawet złożone i zawiłe przestrzenie, a gojenie się, choćby i rozległych zmian, jest możliwe.

Jeśli niektóre miejsca nie poddają się gojeniu, nie oznacza to, że ząb od razu trzeba usuwać. Mamy do dyspozycji jeszcze zabiegi z zakresu mikrochirurgii endodontycznej, które zwiększają szanse na uratowanie zęba. Czasem konieczne jest reendo, czyli powtórne leczenie endodontyczne. Z sytuacją taką mamy do czynienia, kiedy w już leczonym zębie ponownie pojawia się stan zapalny.

Jaki sprzęt wykorzystuje się podczas leczenia endodontycznego?

Najważniejszą rolę w leczeniu kanałowym zębów odgrywa doświadczony specjalista, który jest cierpliwy, precyzyjny i dokładnie, a wręcz pedantycznie, wykonuje swoją pracę. Jednak ważny jest również sprzęt, jaki ma do dyspozycji. Leczenie endo wymaga zaawansowanej technologii i nie sposób wykonać go prawidłowo bez odpowiednich narzędzi.

Trzeba mieć na uwadze, że wnętrze zęba to przestrzeń dosłownie kilku milimetrów, natomiast kanały, które należy oczyścić mają średnice ułamków milimetrów. Dlatego najlepsze efekty daje leczenie endodontyczne pod mikroskopem. Dzięki temu można dokładnie obejrzeć wnętrze zęba i odnaleźć to, co niewidoczne gołym okiem – dodatkowe kanały czy problemy takie jak np. perforacje.

Kanały w zębie mają średnicę ułamków milimetra, dlatego do ich precyzyjnego opracowania potrzebne jest powiększenie pod mikroskopem.

Endodonta wykorzystuje w swojej pracy zarówno narzędzia ręczne, jak i maszynowe. Do opracowania, czyli poszerzenia i oczyszczenia kanałów, używa się niezwykle cienkich przyrządów piłujących i penetrujących. Niektóre z nich są tak małe, że dosłownie mają średnicę włosa. Ważnym urządzeniem jest endometr, służący do mierzenia długości poszczególnych kanałów.

Podczas zabiegu stosuje się specjalistyczne środki dezynfekujące, które pozwalają skutecznie wyeliminować bakterie z kanałów zębowych. Ich działanie można dodatkowo wzmocnić podgrzaniem oraz ultradźwiękami. Duże znaczenie odgrywa również diagnostyka rentgenowska, która nie tylko pomaga ustalić czy ząb nadaje się do leczenia kanałowego, ale też pozwala sprawdzić czy zabieg został wykonany prawidłowo.

Leczenie endodontyczne krok po kroku

Czego się spodziewać kiedy ząb został zakwalifikowany do leczenia endodontycznego? Poniżej przedstawiamy, jak wyglądają poszczególne etapy takiego zabiegu:

1. Zanim jeszcze endodonta przystąpi do czyszczenia kanałów, najpierw musi całkowicie oczyścić ząb z próchnicy i jeśli jest taka potrzeba odbudować jego ściany z kompozytu.

2. Następnie przechodzi się do opracowania kanałów, aby je poszerzyć i nadać im odpowiedni kształt. Do tego celu wykorzystuje się pilniki ręczne, a następnie mechaniczne. Na tym etapie wyznacza się również długość kanałów za pomocą endometru.

3. Kluczowym etapem jest płukanie kanałów za pomocą środków dezynfekujących. Najważniejszy z nich to podchloryn sodu, który wykazuje silne działanie antyseptyczne.

4. Następnie kanały osusza się za pomocą specjalnych sączków i wypełnia się je materiałem dentystycznym – najczęściej gutaperką. Jeśli zachodzi taka potrzeba, wypełniony ząb jest wzmacniany wkładami z włókien szklanych. Na koniec sprawdza się efekt wypełnienia za pomocą zdjęcia radiologicznego.

Endodoncja w naszej klinice

W SmileClinic kładziemy bardzo duży nacisk na jakość sprzętu, a także na kompetencje lekarzy. Każde leczenie kanałowe wykonujemy pod mikroskopem, dzięki czemu mamy pewność, że wszystkie kanały zostały perfekcyjnie oczyszczone. To nasz wyróżnik, choć od dawna traktujemy go jako standard.

Standardem w SmileClinic jest leczenie bez bólu, z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi i dbałością o komfort Pacjenta.

Ważnym aspektem, do którego również przykładamy dużą wagę, jest leczenie kanałowe bez bólu – możliwe dzięki komputerowemu znieczuleniu, oraz komfort podczas zabiegu. Do dyspozycji Pacjenta jest poduszka pod kark, która zapobiega sztywnieniu mięśni głowy i szyi podczas długiego leżenia na fotelu stomatologicznym. Zapewniamy również specjalną podpórkę na zęby, aby nie myśleć o ciągłym kontrolowaniu zamykającej się buzi.

Standardem w naszej klinice, stosowanym podczas wszystkich zabiegów leczenia endodontycznego, jest tzw. koferdam, czyli specjalna osłona, która pozwala odizolować leczony ząb, chroniąc go przed dostępem śliny, w której znajduje się mnóstwo bakterii. Pozwala ona także ochronić Pacjenta przed przypadkowym połknięciem płynu dezynfekującego lub narzędzia.

Prawidłowo zaplanowane i wykonane leczenie endodontyczne ma porównywalnie wysoką skuteczność z leczeniem implantologicznym, jest jednak mniej inwazyjne, a zarazem tańsze od wstawienia implantu. Usunięcie zęba jest nieodwracalne, dlatego też jeśli jest szansa jego uratowania, warto podjąć takie wyzwanie.

Leczenie endodontyczne – co jeszcze musisz wiedzieć?

Poniżej zebraliśmy najczęściej pojawiające się wątpliwości i pytania na temat leczenia endodontycznego zębów:

Jakie są przeciwwskazania do leczenia endodontycznego? Głównym przeciwwskazaniem do leczenia kanałowego jest znaczne zniszczenie zęba, które uniemożliwia jego szczelną i mocną odbudowę. Należy również poinformować stomatologa, jeśli cierpimy na poważniejsze choroby przewlekłe, takie jak np. schorzenia nerek, serca, wątroby czy problemy endokrynologiczne.

Czy leczenie endodontyczne zęba boli? Leczenie endodontyczne wykonuje się w znieczuleniu. W naszej klinice stosujemy różne rodzaje znieczulenia komputerowego, które jest dobrane do indywidualnych potrzeb.

Jak się przygotować do leczenia endodontycznego? Leczenie endodontyczne nie wymaga od Pacjenta jakiegoś specjalnego przygotowania, chyba że w wyjątkowych sytuacjach stomatolog zaleci inaczej.

Czego należy unikać po zabiegu leczenia endodontycznego? Już po zabiegu należy powstrzymać się od jedzenia, dopóki działa znieczulenie. Do czasu protetycznej odbudowy zęba zaleca się spożywanie miękkich pokarmów, po tym okresie ząb może być użytkowany normalnie.

Czy zalecane jest leczenie endodontyczne zębów mlecznych? Zęby mleczne również leczy się kanałowo, jednak w ich przypadku nie wykonuje się pracy w kanałach, a jedynie w komorze zęba. Celem takiego leczenia jest utrzymanie zęba mlecznego do czasu jego fizjologicznej wymiany na uzębienie stałe. Pomaga to zapobiegać problemom ortodontycznym, które mogą się pojawić po zbyt wczesnej utracie mleczaka.

Czy dozwolone jest leczenie endodontyczne w ciąży? Leczenie kanałowe w ciąży jest możliwe, jednak w takim przypadku endodonta ustala indywidualny plan, uwzględniający zachowanie niezbędnych środków ostrożności, takich jak np. stopień przeciwwskazania do wykonania zdjęć RTG czy zastosowania niektórych leków.

Ile trwa leczenie endodontyczne?

Leczenie kanałowe zwykle mieści się w granicach od 1 do 3 wizyt. Wpływ na ilość spotkań ma wyjściowy stan zęba, ilość kanałów i stopień ich skomplikowania.

Sprawdź pozostałe usługi dostępne w SmileClinic

Nasza klinika działa w pełni kompleksowo, a każde leczenie zachowawcze, kanałowe, chirurgiczne, implantologiczne, protetyczny czy ortodontyczne jest świadczone na najwyższym poziomie. Naszym celem jest przywrócenie prawidłowej funkcji oraz estetyki Państwa uśmiechu.